Còn phần mềm là những gì mà ta có thể nhìn thấy hoặc là không nhìn thấy, nó được cài đặt mặc định hoặc do người dùng tự cài đặt vào máy vi tính để điều khiển các phần cứng hoặc để đáp ứng yêu cầu cụ thể nào đó của người dùng. Vậy có mấy loại phần mềm máy tính hãy tìm hiểu chi tiết mới nhất nhé.
Mục Lục Bài Viết
Phần mềm máy tính là gì? Có mấy loại phần mềm máy tính?
Trả lời:
- Phần mềm máy tính có tên tiếng Anh là Computer Software. Nó còn được người dùng thường gọi tắt là phần mềm (Software). Đây là một tập hợp có rất nhiều các câu lệnh hay các chỉ thị.
- Có 2 loại phần mềm cơ bản là: Phần mềm hệ thống và Phần mềm ứng dụng.
Phần mềm máy tính là gì?
Phần mềm máy tính (Software) được viết tắt là SW hoặc S/W, là một tập hợp các chương trình cho phép phần cứng máy tính thực hiện một tác vụ cụ thể. Tất cả các chương trình chạy máy tính là phần mềm. Phần mềm có thể có ba loại: phần mềm hệ thống, phần mềm ứng dụng và phần mềm lập trình.
Đặc điểm của phần mềm máy tính
- Trước đây, để tạo ra chương trình máy tính người ta phải làm việc trực tiếp với các con số 0 hoặc 1 (sử dụng hệ số nhị phân), hay còn gọi là ngôn ngữ máy. Công việc này vô cùng khó khăn, chiếm nhiều thời gian, công sức và đặc biệt dễ gây ra lỗi. Để khắc phục nhược điểm này, người ta đề xuất ra hợp ngữ, một ngôn ngữ cho phép thay thế dãy 0 hoặc 1 này bởi các từ gợi nhớ tiếng Anh.
- Tuy nhiên, cải tiến này vẫn còn chưa thật thích hợp với đa số người dùng máy tính, những người luôn mong muốn các lệnh chính là ý nghĩa của các thao tác mà nó mô tả. Vì vậy, ngay từ những năm 1950, người ta đã xây dựng những ngôn ngữ lập trình mà câu lệnh của nó gần với ngôn ngữ tự nhiên. Các ngôn ngữ này được gọi là ngôn ngữ lập trình bậc cao.
- Chương trình máy tính thường được tạo ra bởi con người, những người này được gọi là lập trình viên, tuy nhiên cũng tồn tại những chương trình được sinh ra bởi các chương trình khác.
Phân loại phần mềm máy tính
Phần mềm máy tính được phân thành 2 loại:
- Loại 1: Theo phương thức hoạt động như: phần mềm hệ thống windowns, linux, các chương trình điều khiển như driver,…
- Loại 2: Theo khả năng ứng dụng như: photoshop, phần mềm văn phòng office,…
Phân loại phần mềm máy tính dựa theo phương thức hoạt động:
– Phần mềm hệ thống: được sử dụng trong quá trình vận hành máy tính hay những thiết bị điện tử khác. Như hệ điều hành Windows, Unix, linux, BIOS, Driver,… Bên cạnh đó là hệ điều hành Android, iOS,…
– Phần mềm máy tính – Phần mềm ứng dụng: Là những phần mềm học tập văn phòng, trò chơi hay những công cụ khác,…
– Phần mềm dịch mã: Gồm có chương trình biên dịch cùng với thông dịch. Cụ thể hơn chính là dịch ra những câu lệnh ở mã nguồn trong ngôn ngữ lập trình qua kiểu ngôn ngữ máy. Làm sao để cho thiết bị sẽ thực hiện theo đúng nhiệm vụ.
– Nền tảng ứng dụng: Chẳng hạn như ASP.NET. Là một trong những nền tảng ứng dụng web có nguồn gốc từ Microsoft. Nó sẽ hỗ trợ cho quá trình tạo ra những dịch vụ hay ứng dụng web.
Phân loại phần mềm máy tính theo khả năng hoặc quyền can thiệp đến mã nguồn:
– Phần mềm mã nguồn đóng: Đây là một dạng phần mềm có mã nguồn không được hiển thị ra. Vì vậy, để được sử dụng phần mềm mã nguồn đóng này thì người dùng phải có được bản quyền.
– Phần mềm mã ngồn mở: Trái ngược với phần mềm ở trên. Phần mềm mã nguồn mở sẽ được hiển thị, công bố mã nguồn phổ biến hơn. Nó cho phép người dùng được phát triển tiếp tục phần mềm đó. Thông thường thì phần mềm mã nguồn mở này sẽ được sử dụng miễn phí.
Quá trình tạo ra một phần mềm
- Về mặt thiết kế: Tùy theo mức độ phức tạp của phần mềm làm ra, người thiết kế phần mềm sẽ ít nhiều dùng đến các phương tiện để tạo ra mẫu thiết kế theo ý muốn (chẳng hạn như là các sơ đồ khối, các lưu đồ, các thuật toán và các mã giả), sau đó mẫu này được mã hoá bằng các ngôn ngữ lập trình và được các trình dịch chuyển thành các khối lệnh (module) hay/và các tệp khả thi. Tập họp các tệp khả thi và các khối lệnh đó làm thành một phần mềm. Thường khi một phần mềm được tạo thành, để cho hoàn hảo thì phần mềm đó phải được điều chỉnh hay sửa chữa từ khâu thiết kế cho đến khâu tạo thành phiên bản phần mềm một số lần. Một phần mềm thông thường sẽ tương thích với một hay vài hệ điều hành, tùy theo cách thiết kế, cách viết mã nguồn và ngôn ngữ lập trình được dùng.
- Sản xuất và phát triển: Việc phát triển và đưa ra thị trường của một phần mềm là đối tượng nghiên cứu của bộ môn kỹ nghệ phần mềm hay còn gọi là công nghệ phần mềm (software engineering). Bộ môn này nghiên cứu các phương pháp tổ chức, cách thức sử dụng nguồn tài nguyên, vòng quy trình sản xuất, cùng với các mối liên hệ với thị trường, cũng như liên hệ giữa các yếu tố này với nhau. Tối ưu hoá qui trình sản xuất phần mềm cũng là đối tượng được cứu xét của bộ môn.
Phần mềm hệ thống là gì?
Phần mềm hệ thống là phần mềm chính chạy máy tính. Khi bạn bật máy tính, nó sẽ kích hoạt phần cứng và điều khiển, điều phối hoạt động của chúng. Các chương trình ứng dụng cũng được điều khiển bởi phần mềm hệ thống. Hệ điều hành là một ví dụ về phần mềm hệ thống.
Hệ điều hành
Hệ điều hành là phần mềm hệ thống hoạt động như một giao diện cho phép người dùng giao tiếp với máy tính. Nó quản lý và điều phối hoạt động của phần cứng và phần mềm của máy tính. Các hệ điều hành thường được sử dụng là Microsoft Windows, Linux và Apple Mac OS X.
BIOS
Nó là viết tắt của hệ thống đầu ra đầu vào cơ bản. Nó là một loại phần mềm hệ thống, được lưu trữ trong Bộ nhớ Chỉ Đọc (ROM) nằm trên bo mạch chủ. Tuy nhiên, trong các hệ thống máy tính tiên tiến, nó được lưu trữ trong bộ nhớ flash. BIOS là phần mềm đầu tiên được kích hoạt khi bạn bật hệ thống máy tính của mình. Nó tải các trình điều khiển của đĩa cứng vào bộ nhớ cũng như hỗ trợ hệ điều hành tự tải vào bộ nhớ.
Chương trình khởi động
Khởi động đề cập đến việc khởi động máy tính. Khi bạn bật máy tính, các lệnh trong ROM sẽ tự động được thực thi để tải chương trình khởi động vào bộ nhớ và thực hiện các lệnh của nó. Chương trình BIOS có một tập hợp các lệnh cơ bản cho phép máy tính thực hiện các lệnh nhập / xuất cơ bản để khởi động máy tính.
Bộ hợp dịch
Nó đóng vai trò của một bộ chuyển đổi khi nó nhận các lệnh cơ bản của máy tính và chuyển chúng thành một mẫu bit. Bộ xử lý sử dụng các bit này để thực hiện các hoạt động cơ bản.
Trình điều khiển thiết bị driver
Phần mềm hệ thống này điều khiển các thiết bị phần cứng được kết nối với máy tính. Nó cho phép máy tính sử dụng phần cứng bằng cách cung cấp một giao diện thích hợp. Nhân của CPU máy tính giao tiếp với các phần cứng khác nhau thông qua phần mềm này.
Hệ điều hành thường đi kèm với hầu hết các trình điều khiển thiết bị. Nếu hệ điều hành không có trình điều khiển thiết bị cho phần cứng, bạn phải cài đặt trình điều khiển thiết bị trước khi sử dụng thiết bị phần cứng đó.
Phần mềm ứng dụng là gì?
Phần mềm ứng dụng là một tập hợp các chương trình được thiết kế để thực hiện một nhiệm vụ cụ thể. Nó không kiểm soát hoạt động của một máy tính vì nó được thiết kế cho người dùng cuối. Máy tính có thể chạy mà không cần phần mềm ứng dụng.
Phần mềm ứng dụng có thể dễ dàng cài đặt hoặc gỡ cài đặt theo yêu cầu. Nó có thể là một chương trình đơn lẻ hoặc một tập hợp các chương trình nhỏ. Ví dụ: Trình duyệt web IE, trình duyệt Chrome, Microsoft Office Suite, Adobe Photoshop và bất kỳ phần mềm nào khác như phần mềm tính lương hoặc phần mềm thuế thu nhập đều là phần mềm ứng dụng. Như chúng ta đã biết, chúng được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Do đó, chúng có thể thuộc nhiều loại khác nhau như:
Phần mềm Xử lý Văn bản:
Phần mềm này cho phép người dùng tạo, chỉnh sửa, định dạng và thao tác văn bản và hơn thế nữa. Nó cung cấp nhiều tùy chọn để viết tài liệu, tạo hình ảnh và hơn thế nữa. Ví dụ: MS Word, WordPad, Notepad, v.v.
Phần mềm Bảng tính:
Nó được thiết kế để thực hiện các phép tính, lưu trữ dữ liệu, tạo biểu đồ, v.v. Nó có các hàng và cột, và dữ liệu được nhập vào ô, là giao điểm của một hàng và cột, ví dụ: Microsoft Excel.
Phần mềm Đa phương tiện:
Những phần mềm này được phát triển để thực hiện chỉnh sửa video, âm thanh và văn bản. Nó cho phép bạn kết hợp văn bản, video, âm thanh và hình ảnh. Do đó, bạn có thể cải thiện tài liệu văn bản bằng cách thêm ảnh, hoạt ảnh, đồ họa và biểu đồ thông qua phần mềm đa phương tiện. Ví dụ, VLC player, Window Media Player, v.v.
Phần mềm Doanh nghiệp: Những phần mềm này được phát triển cho các chức năng hoạt động kinh doanh. Nó được sử dụng trong các tổ chức lớn nơi số lượng kinh doanh quá lớn. Nó có thể được sử dụng cho kế toán, thanh toán, xử lý đơn đặt hàng và hơn thế nữa. Ví dụ: CRM (Quản lý quan hệ khách hàng), BI (Trí tuệ kinh doanh), ERP (Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp), SCM (Quản lý chuỗi cung ứng), hệ thống hỗ trợ khách hàng, v.v.
Phần mềm lập trình là gì?
Nó là một tập hợp hoặc tập hợp các công cụ giúp các nhà phát triển viết phần mềm hoặc chương trình khác. Nó hỗ trợ họ trong việc tạo, gỡ lỗi và bảo trì phần mềm hoặc chương trình hoặc ứng dụng.
Có thể nói đây là phần mềm hỗ trợ giúp dịch ngôn ngữ lập trình như Java , C ++ , Python , v.v., sang mã ngôn ngữ máy. Vì vậy, nó không được sử dụng bởi người dùng cuối. Ví dụ, trình biên dịch, trình liên kết, trình gỡ lỗi, trình thông dịch, trình soạn thảo văn bản,… Phần mềm này còn được gọi là công cụ lập trình hoặc công cụ phát triển phần mềm.
Một số ví dụ về phần mềm lập trình bao gồm:
- Eclipse: Nó là một trình soạn thảo ngôn ngữ java.
- Coda: Nó là một trình soạn thảo ngôn ngữ lập trình cho Mac.
- Notepad ++: Nó là một trình soạn thảo mã nguồn mở cho windows.
- Sublime text: Đây là một trình soạn thảo mã đa nền tảng cho Linux, Mac và Windows.
Vậy là SilDeal đã giải thích cho bạn hiểu rõ nhất về phần mềm máy tính có mấy loại. Với những thông tin này bạn có thể xử lý các câu hỏi trong đề thi hóc búa của môn tin học phải không nào. Chúc các bạn học tốt.